Tegoroczny powrót na
tory historycznego wagonu Carl Weyer z 1905 roku był sporym wydarzeniem i
budził duże zainteresowanie wśród Poznaniaków i przyjezdnych.

Carl Weyer to wagon doczepny i aby mógł częściej pojawiać się
na ulicach Poznania potrzebuje wagonu silnikowego, który go pociągnie. Krakowski
niebieski N, to zupełnie inna epoka, więc takie zestawienie było tylko
chwilowe. Jednak pojawia się szansa, aby odbudować wagon silnikowy z tego
samego okresu, tak by wagony stworzyły autentyczny skład z okresu sprzed II
wojny światowej.
Tą szansą są fundusze z Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego.
Klub Miłośników Pojazdów Szynowych w Poznaniu złożył projekt związany z wagonem
silnikowym Typu I z 1898 roku. Został on pozytywnie zaopiniowany przez miejskie
jednostki oraz rady osiedli. Od 1 do 12 października 2015 r. poznaniacy mogą
głosować na projekt nr 27.
Karta do głosowania: https://budzet.um.poznan.pl/i/pbo-2016/voting
W Poznańskim Budżecie Obywatelskim głosować może każdy
mieszkaniec Poznania, który ukończył 16 rok życia niezależnie od zameldowania.
Będzie mógł oddać w sumie 6 głosów na propozycje z pośród wszystkich kategorii.
Głosy można oddawać za pomocą formularza elektronicznego oraz w wyznaczonych
punktach miasta, gdzie będzie można wypełnić specjalną ankietę. Wyniki
głosowania poznamy w listopadzie.
Wagon silnikowy Typu I
z 1898 roku
Był to jeden z pierwszych wagonów elektrycznych, których
łącznie sprowadzono do Poznania 15 sztuk. Tramwaj posiadał 16 miejsc siedzących
zlokalizowanych na bocznych ścianach wnętrza wagonu oraz 12 miejsc stojących na
odkrytych platformach pomostów, gdzie pracował również motorniczy. Wagony były
jednosilnikowe, z silnikiem typu GE800 o mocy 15 KM. Posiadały 16 miejsc
siedzących wewnątrz wagonu (dwie ławki wzdłuż ścian bocznych wagonu) oraz 12
miejsc stojących na odkrytych platformach pomostów. Wyposażone były po trzy
łukowo zakończone okna na każdej ze ścian bocznych. Prąd doprowadzano z górnej
sieci trakcyjnej przez odbierak w kształcie drążka, zakończonego rolką toczącą
się po drucie.
 

Wagon Typu I na ul. Grunwaldzkiej – fot. z archiwum MPK Poznań, 1911 r.

W latach 1923 – 1927 dwa wagony zostały przebudowane na
ciężarowe, dwa kolejne natomiast przeniesiono do taboru gospodarczego.
Pozostałe jedenaście przebudowano na doczepne, które kursowały po Poznaniu do
końca lat 60- tych ubiegłego wieku. Jeden z wagonów gospodarczych wiele lat
pełnił funkcję kontenera na odpady ze stolarni w zajezdni przy ul. Gajowej.
To właśnie jego podwozie pozwoliło odtworzyć wierną replikę
wagonu silnikowego Typu I (stan oryginału nie pozwala na jego powrót do ruchu).
W ubiegłym roku podwozie przetransportowano z zajezdni przy ulicy Głogowskiej
do Modertransu w Biskupicach, gdzie zostało oczyszczone, rozebrane na części i
rozpoczął się żmudny proces odtwarzania poszczególnych elementów. Dotychczas wykonano
odlewy kół szprychowych, sprężyn, prowadnic oraz osłon maźnic. Znaleźliśmy
również oryginalne silniki elektryczne w miejscowości Jabłoniec koło czeskiego
Liberca.
Po odtworzeniu wózka, będzie można przystąpić do odbudowy nadwozia
wagonu. Drewniana konstrukcja nadwozia musi zostać przygotowana z odpowiedniego
drewna bukowego. Konieczne jest również pozyskanie nastawnika jazdy – decydującego
o rozpędzaniu i hamowaniu tramwajem. Ważnym elementem jest również drążkowy
odbierak prądu, który musi umożliwiać poruszanie się po dzisiejszej sieci
trakcyjnej.
Odbudowany tramwaj Typu I zasili flotę tramwajów
historycznych, należących do Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego i
stanowić będzie atrakcję historyczną miasta. Dzięki niemu poznamy bliżej realia
w jakich po Poznaniu podróżowali nasi dziadkowie i pradziadkowie. Dodatkowo, wraz
z odbudowanym w 2015 roku wagonem doczepnym Carl Weyer, będzie można stworzyć
historyczny skład wagonów sprzed I Wojny Światowej.
Michał Sobkowiak
Na podstawie:
Błażej Brzycki „Typ I –
odbudowa podwozia
”, Przystanek nr 2 (134), Poznań 28.03.2015r.