W poznańskiej ‘Ósemce’ już w tę
niedzielę posłuchać będzie można fragmentów najnowszego tłumaczenia powieści
Fiodora Dostojewskiego autorstwa prof. Cezarego Wodzińskiego.

Prezentacja
najnowszego tłumaczenia „Braci Karamazow”, którą poprowadzi Janusz Opryński,
będzie wydarzeniem towarzyszącym tegorocznej – siódmej już – odsłonie ‘Alternatywnej
Szkoły Teatu’. Jest ona przewidziana jest na ok. 45 minut, a w jej trakcie
zaplanowano projekcję filmu z wypowiedziami prof. Cezarego Wodzińskiego.
Nowi „Bracia Karamazow”
Nowy
przekład powieści Fiodora Dostojewskiego jest rozszerzeniem tłumaczenia
przygotowanego przez Cezarego Wodzińskiego, na potrzeby wystawienia scenicznego
adaptacji powieści w Teatrze ‘Provisorium’ w roku 2011, które jest pierwszym
tłumaczeniem w języku polskim, będącym nie tylko przekładem literackim, ale też
przygotowanym z głęboką znajomością kontekstu filozoficznego Fiodora Dostojewskiego
i autorów go inspirujących.
Koncepcja
przygotowania pełnego wydania pojawiła się wraz z bardzo dobrym przyjęciem
tłumaczenia scenariusza, gdzie podkreślano wielokrotnie, głębokie zmiany
dokonane przez Cezarego Wodzińskiego, wobec istniejących tłumaczeń, a także
adekwatność tych zmian w kontekście oryginalnego tekstu rosyjskiego.
„Bracia
Karamazow” znajdują przecież swoje miejsce we wszystkich – nawet tych bardzo
wąskich – zestawieniach najważniejszych dzieł literatury światowej, więc nowe
tłumaczenie, zwłaszcza tej rangi, pozwoli dotrzymać kroku w recepcji twórczości
Fiodora Dostojewskiego w obszarze języka polskiego.
Cezary Wodziński
Jest
to polski filozof, historyk filozofii, tłumacz i eseista, prof. dr hab. i
wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W latach 1979-1985
studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Po studiach – do roku 1998 – pracował
w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN w Katedrze Filozofii Współczesnej,
kierowanej wówczas przez prof. Barbarę Skargę, a następnie przez prof.
Stanisława Borzyma (od 1996 miał nawet
€samodzielną pracownię badawczą).
Pan Cezary jest członkiem ‘Collegium Invisibile’. W 1989 roku obronił doktorat
„Wiedza i zbawienie. Studium myśli Lwa Szestowa” pod kierunkiem swojej
ówczesnej kierowniczki – prof. Barbary Skargi. Habilitował się w 1994 roku
pracą „Heidegger i problem zła”, która została nagrodzona przez Prezesa Rady
Ministrów. Od 2001 roku jest profesorem zwyczajnym na UJ-cie w Krakowie.
Opinia:
„Bracia Karamazow” to nie tylko szczyt
twórczości Fiodora Dostojewskiego i rozwoju powieści dziewiętnastowiecznej, ale
bezsprzecznie jedno z najważniejszych dzieł w całych dziejach literatury
światowej. Dość może przypomnieć, że to na nich wzorował się Thomas Mann,
pisząc „Doktora Faustusa”. Na język polski tłumaczono „Braci Karamazow”
kilkakrotnie, począwszy od przekładu Barbary Beaupré z 1913 roku, poprzez
rówieśne tłumaczenia Aleksandra Wata (1928) i Wacława Wireńskiego (1929), aż po
najnowszy przekład Adama Pomorskiego z 2004 roku.
Czy zatem zachodzi istotna potrzeba
nowego tłumaczenia tego dzieła?
Na to pytanie trzeba odpowiedzieć
twierdząco, gdy okazuje się, że tłumaczem jest ni mniej, ni więcej, tylko
Cezary Wodziński – znany filozof, wybitny znawca nie tylko hermeneutyki, ale
także myśli rosyjskiej. Wystarczy wspomnieć, że prof. Cezary Wodziński
doktoryzował się na podstawie rozprawy „Wiedza i zbawienie. Studium myśli Lwa
Szestowa” i że dekadę później zasłynął monografią „Św. Idiota. Projekt
antropologii apofatycznej”, poświęconą zjawisku jurodstwa, zajmującemu
centralne miejsce w świecie powieściowym Fiodora Dostojewskiego (nie tylko
tytułowa postać „Idioty”, ale też postać Aloszy Karamazowa). Krótko mówiąc,
mało jest w Polsce ludzi pióra tak jak Cezary Wodziński przygotowanych do
takiego zadania. I już teraz można powiedzieć, że to tłumaczenie „Braci
Karamazow” stanie się wydarzeniem.
Leszek Kolankiewicz
Podsumowanie:
22 listopada 2015, o godz. 17.00 w jednej z sal poznańskiego Teatru ‘Ósmego Dnia’, którego
szukać można na pierwszym piętrze budynku na ul. Ratajczaka 44, odbędzie się
otwarta i wolna dla prawie wszystkich prezentacja najnowszego tłumaczenia
„Braci Karamazow” Fiodora Dostojewskiego.
Rezerwacja bezpłatnych
wejściówek możliwa jest pod nr tel.: 61 855 20 86, bądź adresem e-mailowym: teatr@osmego.art.pl. Podczas spotkania
będzie możliwość zakupu książki w promocyjnej cenie.
Natalia Mikołajska