SEANS NA WEEKEND
Kilka dni temu
obchodziliśmy Dzień Dziecka, w związku z tym czerwcowe „Seanse…” poświęcimy w
dużej mierze filmom dla dzieci, a dokładnie serialom animowanym. Zaczniemy od
niesfornego „Krecika” z byłej Czechosłowacji.
Mimo zmian politycznych, które zaszły w naszej części Europy,
rozłamu u naszych południowych sąsiadów, „Krecik” nadal jest popularny i
chętnie oglądany przez kolejne pokolenia. Na fali tej popularności, co pewien
czas pojawiają się nowe odcinki przygód Krecika.
Fabuła
Bohaterem serialu jest krecik i gromada jego łąkowo-leśnych
przyjaciół, z którymi się bawi i wesoło spędza czas. Postacie te przeżywają
mnóstwo niezwykłych i fascynujących przygód. W razie kłopotów Krecik zawsze
jest pomocny, dlatego też bardzo jest lubiany. Nigdy się nie nudzi, ma głowę
pełną szalonych pomysłów…

Spis odcinków
Nr
Rok produkcji
Polski tytuł
Czeski tytuł
1
1956
Jak Kret dostał spodenki
Jak krtek ke kalhotkám přišel
2
1963
Krecik i samochód
Krtek a autíčko
3
1965
Krecik i rakieta
Krtek a raketa
4
1968
Krecik i tranzystor
Krtek a tranzistor
5
1969
Krecik i guma do żucia
Krtek a žvýkačka
6
1969
Krecik i zielona gwiazda
Krtek a zelená hvězda
7
1969
Wycieczka do zoo
Krtek v Zoo
8
1969
Krecik ogrodnikiem
Krtek zahradníkem
9
1970
Krecik i jeżyk
Krtek a ježek
10
1970
Krecik i lizak
Krtek a lízátko
11
1970
Krecik i telewizor
Krtek a televizor
12
1971
Krecik i parasol
Krtek a paraplíčko
13
1972
Krecik malarzem
Krtek malířem
14
1974
Krecik i muzyka
Krtek a muzika
15
1974
Krecik i telefon
Krtek a telefon
16
1974
Krecik i zapałki
Krtek a zápalky
17
1974
Krecik chemikiem
Krtek chemikem
18
1975
Krecik i buldożer
Krtek a buldozer
19
1974
Krecik i dywanik
Krtek a koberec
20
1975
Jak Krecik uratował pisklę
Krtek a vejce
21
1975
Krecik fotografem
Krtek fotografem
22
1974
Krecik zegarmistrzem
Krtek hodinářem
23
1975
Krecik w pustyni
Krtek na poušti
24
1975
Wigilia Krecika
Krtek o vánocích
25
1975
Karnawał Krecika
Krtek a karneval
26
1982
Krecik w mieście
Krtek ve městě
27
1984
Krecik we śnie
Krtek ve snu
28
1987
Krecik lekarzem
Krtek a medicína
29
1988
Krecik gwiazdą filmową
Krtek filmová hvězda
30
1992
Krecik i orzeł
Krtek a orel
31
1994
Krecik i zegar
Krtek a hodiny
32
1995
Krecik i kaczuszki
Krtek a kachničky
33
1995
Krecik i przyjaźń
Krtek a kamarádi
34
1995
Krecik i urodziny
Krtek a oslava
35
1995
Krecik i robot
Krtek a robot
36
1995
Krecik i węgiel
Krtek a uhlí
37
1995
Krecik kończy tydzień
Krtek a víkend
38
1997
Krecik i grzyby
Krtek a houby
39
1997
Krecik i narodziny
Krtek a maminka
40
1997
Krecik i kolejka
Krtek a metro
41
1997
Krecik i myszka
Krtek a myška
42
1997
Krecik i bałwanek
Krtek a sněhulák
43
1997
Krecik i zajączek
Krtek a zajíček
44
1997
Krecik i powódź
Krtek a potopa
45
1998
Krecik w telewizji
Krtek a televize
46
1999
Krecik i źródełko
Krtek a pramen
47
1999
Krecik i chorągiewka
Krtek a šťoura
48
1999
Krecik i flet
Krtek a flétna
49
2000
Jak Krecik uratował jaskółkę
Krtek a vlaštovka
50
2000
Krecik i rybka
Krtek a rybka
51
2002
Krecik i żabka
Krtek a žabka

Historia „Krecika”
Postać Krecika stworzył w 1956 roku Zdeněk Miler, który
otrzymał zlecenie na film edukacyjny przedstawiający produkcję tkaniny.
Zaprezentowano mu wtedy gotowy pomysł na przedstawienie procesu powstawania płóciennej
koszuli, składający się głównie z licznych opisów działania maszyn. Milerowi
taka koncepcja filmu nie spodobała się, ponieważ uważał, że film powinien być
interesujący dla małego widza. Twierdził, że informacje nie powinny być
podawane wprost, ale jako tło przygód jakiegoś zwierzątka.
Żeby nie naśladować bajek Disneya, Zdeněk Miler uznał, że nie
może to być kotek, piesek, kaczor, czy myszka, które są już mocno eksploatowane
przez amerykańskie wytwórnie. W poszukiwaniu natchnienia Miler udał się do
lasu, przez kilka godzin nie znalazł niczego i zrezygnowany poszedł w kierunku
polany. Tam potknął się o kopiec kreta i to było to. Krecik – pomyślał.

Rysunki kreta w atlasie przyrodniczym nie spodobały się
Milerowi, dlatego postanowił przedstawić bohatera według swojego pomysłu.
– „To taka dziwaczna
mysz bez uszu, z długim nosem i do tego nie widzi. Próbowałem narysować ją tak,
by stał się z niej sympatyczny przewodnik w filmie dla dzieci. Rysowałem tak
długo, aż postać zaczęła mi się całkiem podobać
” – wspominał narodziny
swego bohatera jego twórca.
W pierwszym filmie – z roku 1956 – oglądamy historię o tym,
jak Krecik dostał nowe spodenki. Autor początkowo nie planował tworzyć serialu,
jednak duży sukces filmu spowodował, iż Miler postanowił wrócić do swego
bohatera. W roku 1962 powstał film zatytułowany „Krecik i autko”, który
zapoczątkował serię produkowaną do dziś.
Krecik stał się popularny w ponad sześćdziesięciu krajach, a
rozpoznawalny jest na całym świecie.

Zdeněk Miler poprawiał wygląd postaci Krecika. Ten
współczesny, w odróżnieniu od tego z pierwszego filmu, jest weselszy i wygląda
młodziej.
Krecik został także bohaterem książeczek dla dzieci i
kolorowanek. Produkowane są maskotki-Kreciki, breloczki i inne gadżety z
wizerunkiem tego bohatera. Będąc w Czechach spotkamy mnóstwo zabawek z
Krecikiem – od kilkucentymetrowych breloczków do 1,5 metrowych zabawek. Można
odnieść wrażenie, że to dosłownie skarb narodowy Czech. A skoro tak, to nie
godzi się, by gadżety te powstawały w Chinach, więc zdecydowana większość
wyprodukowana jest w Czechach.
Jako ciekawostkę, warto przypomnieć, iż 19-centymetrowa
maskotka Krecika poleciała w kosmos z załogą promu Endeavour w jego ostatnią
misję.

Najczęściej z pyszczka Krecika padało wesołe „Ah oj”. Inne
znaki rozpoznawcze to ładnie zharmonizowane kolory, łagodność, mądrość
przesłania, poszanowanie wrażliwości dzieci. To rzeczy, które nie pasują do
naszej brutalnej rzeczywistości, zwanej dorosłością. Dlatego warto na kilka
chwil oderwać się od niej i przenieś do świata bajek.
Ah oj
Michał Sobkowiak