W Muzeum Narodowym w Poznaniu w jedną z
listopadowych sobót odbędzie się wykład otwarty nt. obrazu prezentowanego na
zdjęciu.
listopadowych sobót odbędzie się wykład otwarty nt. obrazu prezentowanego na
zdjęciu.
 |
| Jacek Malczewski „Błędne koło”. |
„Błędne
koło” to obraz olejny Jacka Malczewskiego, będący alegorią roli artysty, a
także fantastyczną wizją postaci wirujących w kole magicznym. Lewa,
rozświetlona część obrazu (jak widzimy) symbolizuje zmysłowe upojenie,
natomiast prawa, ciemniejsza (to też widzimy) przedstawia lęki i niepokoje
twórcy. Sam Jacek Malczewski maluje siebie jako chłopca siedzącego na szczycie
drabiny, wyrastającego przez to ponad głowy innych postaci. Obraz interpretuje
się jako pytanie o rolę twórcy. Jest to ostatnie z dzieł symbolistycznej triady
tego artysty, a są to trzy wielkie jego płótna: „Introdukcja”, „Melancholia” i
właśnie „Błędne koło”. Wszystkie one tworzą swoistą triadę tematyczną,
wyznaczając jednocześnie relacje najbardziej istotne dla polskiego symbolizmu.
koło” to obraz olejny Jacka Malczewskiego, będący alegorią roli artysty, a
także fantastyczną wizją postaci wirujących w kole magicznym. Lewa,
rozświetlona część obrazu (jak widzimy) symbolizuje zmysłowe upojenie,
natomiast prawa, ciemniejsza (to też widzimy) przedstawia lęki i niepokoje
twórcy. Sam Jacek Malczewski maluje siebie jako chłopca siedzącego na szczycie
drabiny, wyrastającego przez to ponad głowy innych postaci. Obraz interpretuje
się jako pytanie o rolę twórcy. Jest to ostatnie z dzieł symbolistycznej triady
tego artysty, a są to trzy wielkie jego płótna: „Introdukcja”, „Melancholia” i
właśnie „Błędne koło”. Wszystkie one tworzą swoistą triadę tematyczną,
wyznaczając jednocześnie relacje najbardziej istotne dla polskiego symbolizmu.
„Błędne koło” bliżej
W
centrum kompozycji zasiada na szczycie drabiny zamyślony malarczyk z pędzlem w
ręku – świadomy swojej roli artysta. Otoczony jest krążącym w powietrzu wieńcem
nagich bachantek, młodzieńców i starców, płodów swojej wyobraźni i jednocześnie
personifikacji uczuć. Wieniec ten wiruje nadzwyczaj żywiołowo – z jednej strony
oświetlony jest (co przecież widzieliśmy) smugą światła, z drugiej zaś
zanurzony w cieniu. Z kolei postacie są z jednej strony zaskakująco realne
dzięki iluzjonizmowi plastycznej formy, a z drugiej zarazem irrealne na skutek
abstrakcyjnej przestrzeni wykreowanej w obrazie. Oddają wewnętrzny dualizm artysty,
ukazujący witalność ludzkich instynktów, a także dramat Polski pod zaborami,
gdyż w takich to właśnie czasach przyszło Jackowi Malczewskiemu malować swe
obrazy. Dlatego wciąż nie opuszcza go tu obsesyjna wręcz wizja umęczonego,
zakutego w kajdany narodu, daremnie usiłującego z nich się wyzwolić.
centrum kompozycji zasiada na szczycie drabiny zamyślony malarczyk z pędzlem w
ręku – świadomy swojej roli artysta. Otoczony jest krążącym w powietrzu wieńcem
nagich bachantek, młodzieńców i starców, płodów swojej wyobraźni i jednocześnie
personifikacji uczuć. Wieniec ten wiruje nadzwyczaj żywiołowo – z jednej strony
oświetlony jest (co przecież widzieliśmy) smugą światła, z drugiej zaś
zanurzony w cieniu. Z kolei postacie są z jednej strony zaskakująco realne
dzięki iluzjonizmowi plastycznej formy, a z drugiej zarazem irrealne na skutek
abstrakcyjnej przestrzeni wykreowanej w obrazie. Oddają wewnętrzny dualizm artysty,
ukazujący witalność ludzkich instynktów, a także dramat Polski pod zaborami,
gdyż w takich to właśnie czasach przyszło Jackowi Malczewskiemu malować swe
obrazy. Dlatego wciąż nie opuszcza go tu obsesyjna wręcz wizja umęczonego,
zakutego w kajdany narodu, daremnie usiłującego z nich się wyzwolić.
Spotkanie w poznańskim Muzeum Narodowym poprowadzi dr
Maria Gołąb, jedna z jego pracownic.
Maria Gołąb, jedna z jego pracownic.
„Błędne koło” – dane techniczne:
Autor:
Jacek Malczewski;
Jacek Malczewski;
Data
wykonania: 1895-1897;
wykonania: 1895-1897;
Technika
wykonania: olej na płótnie;
wykonania: olej na płótnie;
Rozmiar:
174 ×240 cm ;
174 ×
Muzeum:
Muzeum Narodowe w Poznaniu.
Muzeum Narodowe w Poznaniu.
„Świat obrazów”
Jest
to cykl wykładów o wieloletniej już tradycji. Jego celem przede wszystkim jest
szeroka prezentacja dzieł z kolekcji Muzeum. Cykl adresowany głównie do widzów
dorosłych, otwarty również jest dla młodzieży. Wykłady zawsze odbywają się w
galerii przy wybranych dziełach. Każdego roku widzowie poznają inny fragment
ekspozycji poprzez omawiane obrazy. Cykl ma tak zadziałać, aby muzealne obiekty
zaczęły wreszcie funkcjonować w szerszym kontekście.
to cykl wykładów o wieloletniej już tradycji. Jego celem przede wszystkim jest
szeroka prezentacja dzieł z kolekcji Muzeum. Cykl adresowany głównie do widzów
dorosłych, otwarty również jest dla młodzieży. Wykłady zawsze odbywają się w
galerii przy wybranych dziełach. Każdego roku widzowie poznają inny fragment
ekspozycji poprzez omawiane obrazy. Cykl ma tak zadziałać, aby muzealne obiekty
zaczęły wreszcie funkcjonować w szerszym kontekście.
W
związku z tym każdemu sezonowi patronuje nadrzędne hasło związane z konkretną
epoką historyczną lub też pojęcie z dziedziny kultury. Obecnie (sezon
2015/2016) brzmi ono: „Mroki młodopolskiej duszy”. I tak – jak zwykle – zapraszani
goście i pracownicy Muzeum w czasie godzinnych wykładów przybliżać będą
publiczności wybrane obrazy, odkrywając równocześnie ich związki z życiem i
kulturą danej epoki (w tej chwili Młodej Polski). Natomiast, jako że
reprezentują oni naprawdę różne dziedziny nauki, które nie zawsze kojarzą się z
malarstwem, to widzowie będą mieli – tak jak mają to zwykle – okazję spojrzeć
na omawiane obrazy z zaskakującej wręcz perspektywy.
związku z tym każdemu sezonowi patronuje nadrzędne hasło związane z konkretną
epoką historyczną lub też pojęcie z dziedziny kultury. Obecnie (sezon
2015/2016) brzmi ono: „Mroki młodopolskiej duszy”. I tak – jak zwykle – zapraszani
goście i pracownicy Muzeum w czasie godzinnych wykładów przybliżać będą
publiczności wybrane obrazy, odkrywając równocześnie ich związki z życiem i
kulturą danej epoki (w tej chwili Młodej Polski). Natomiast, jako że
reprezentują oni naprawdę różne dziedziny nauki, które nie zawsze kojarzą się z
malarstwem, to widzowie będą mieli – tak jak mają to zwykle – okazję spojrzeć
na omawiane obrazy z zaskakującej wręcz perspektywy.
Wykłady
odbywają się raz w miesiącu, zawsze w soboty.
odbywają się raz w miesiącu, zawsze w soboty.
Podsumowanie:
O
„Błędnym kole” Jacka Malczewskiego posłuchać będzie można 14 listopada 2015, o godz. 11.15 w Galerii Malarstwa i Rzeźby na al.
Marcinkowskiego 9 w Poznaniu. Wstęp
wolny. Spotkanie potrwa ok. 1 godzinę.
„Błędnym kole” Jacka Malczewskiego posłuchać będzie można 14 listopada 2015, o godz. 11.15 w Galerii Malarstwa i Rzeźby na al.
Marcinkowskiego 9 w Poznaniu. Wstęp
wolny. Spotkanie potrwa ok. 1 godzinę.
Natalia Mikołajska